Gürültüyü en basit ifadeyle istenmeyen sestir. Günümüzün en büyük problemleri haline gelen gürültünün sağlığımızı nasıl ve geri dönülemez sonuçlarla etkilediğini daha önceki yazılarımızda paylaşmıştık. (Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri)

Sanayileşmenin hızla ilerlediği ve nüfus yoğunluğunun arttığı günümüzde, gürültü sorunu giderek çoğalmaktadır. Ancak, bu artışın sonucunda gürültü farkındalığı da artmaktadır ve bu sorunu çözmek için birçok yöntem bulunmaktadır.

Makine ve çalışma prensipleri bakımından en gürültülü fabrikalar genellikle tekstil, demir-çelik ve otomotiv sektörlerinde [1] yer almaktadır. Bu sektörlerde çalışanlar, günün büyük bir bölümünü geçirdikleri çalışma ortamlarında iş güvenliği ve sağlıklarını korumak adına gürültü sorununu çözme ihtiyacıyla karşı karşıyadırlar. Çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve gürültü seviyelerinin kontrol altına alınması, çalışanların sağlığını ve refahını artırmak için şarttır.

Endüstride Gürültüden Korunma Yöntemleri

İş yerlerinde yaşanılan gürültü sorununu azaltmak veya yok etmek için ilk olarak gürültü kaynağı doğru bir şekilde gerekli mühendislik yaklaşımlarıyla belirlenmelidir. Gürültü kaynaklarını belirlenmesi için ilk olarak alanın gürültü haritası çıkartılmalıdır. Gürültü kaynağı belirlendikten sonra gürültü 3 temel yaklaşımla azaltılabilir:

1. Gürültüyü kaynakta azaltmak ve kontrol altına alınması
2. Gürültüyü alıcı ile kaynak arasındaki yolda azaltılması
3. Gürültüyü gürültüye maruz kalan kişide engellenmesi

Üçüncü yaklaşım, ilk iki yöntem tamamlanana kadar geçici bir süre için tercih edilmesi gereken bir yöntemdir.

Peki gürültüyü kaynakta sessizleştirme nasıl gerçekleştirilir?

• Kullanılan makinelerin, gürültü düzeyi düşük makineler ile değiştirilmesi,
• Gürültü düzeyi yüksek olan işlemin, daha az gürültü gerektiren işlemle değiştirilmesi,
• Hava yoluyla yayılan gürültünün kaynağının ayrı bir bölmeye alınması

Gürültüyü kaynak ile alıcı arasındaki yolda azaltmak için:

• Makinelerin yerleştirildiği zeminde, gürültüye ve titreşime karşı yeterli önlemlerin alınması,
• Gürültü kaynağı ile gürültüye maruz kalan kişi arasına gürültüyü önleyici gürültü duvarı konulması,
• Sesin geçebileceği ve yansıyabileceği duvar, tavan, taban gibi yerleri ses emici malzeme ile kaplanması şeklinde gerçekleştirilmektedir.

Makineyi daha sessiz bir modeli ile değiştirmek genellikle günümüz şartlarında ulaşılması zor ve maliyet açısından zorlayıcı bir adımdır. Ayrıca, daha sessiz bir işleme geçiş yapmak da maliyeti artırmakla kalmayıp ciddi zaman kayıplarına ve mevcut sistemde önemli değişikliklere neden olabilir.

Gürültü kaynağını izole etmek, alıcı ve kaynak arasında engel oluşturma veya bir gürültü duvarı inşa etme gibi yöntemler, yukarıda bahsedilen adımlara alternatif olarak genellikle daha hızlı ve pratik bir çözüm olarak tercih edilmektedir.

Bu tür iyileştirmeler genellikle gürültü kabini, gürültü duvarı veya mantolama gibi çeşitli ürün grupları ile gerçekleştirilmektedir. Ancak, bu adımlar ve ürünler arasından hangisinin sizin için gerekli ve en etkili çözüm olduğuna karar vermek, bu sürecin en kritik noktasını oluşturur. Bu tür işlemler, kaynak değişikliği kadar olmasa da ciddi yatırım maliyetleri gerektirebilir. Uzman danışmanlık alarak spesifik ihtiyaçlarınıza en uygun çözümü belirlemek önemlidir.

İstenilen ortam sessizliğini yaratmak için aşağıdaki adımlar takip edilmelidir:

• İlk olarak, gürültü kaynakları Pechom frekansiyel gürültü haritalandırma hizmeti ile tespit edilmelidir. Hizmet sonunda sunulan haritalandırma raporunda gürültü kaynaklarına yönelik çözüm alternatifleri de görülebilir.
• İkinci adımda, belirtilen gürültü kaynaklarını riskin büyüklüğüne göre önceliklendirilmeli ve ortam sessizleştirme yol haritası çizilmelidir. Önceliklendirme, ortamdaki çalışan sayısı, maruz kalma süresi ve proses süresi gibi etmenlere bakılarak yapılmalıdır.
• Son olarak Pechom’un garantili akustik çözümleri raporda belirtilen gürültü kaynakları istenilen ortam sessizliğine ulaşmak için uygulanmalıdır.

Pechom garantili akustik çözümleri, A'dan Z'ye gürültü kaynağı ile doğrudan çalışan ve ilgilenen ekiplerle ortak bir çaba içinde yürütülerek, her türlü istek ve gereklilikleri göz önünde bulundurarak kaynağa özgü olarak tasarlanıp üretilmektedir. Bu sayede, gürültü performansına garantili çözümler oluşturulurken aynı zamanda müşterinin işleyişine herhangi bir aksaklık yaratmayacak tasarımlar ortaya konulmaktadır.

Daha sessiz fabrikalar ile çalışanlarınızın sağlığını korumak için Pechom her zaman yanınızdadır!

[1] N.KARA, H.Savaş AYBERK, Çeşitli Sanayi Kuruluşlarında Gürültü Ölçümlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi, İSG Akademik, Dergipark, 2021.